Hołd Niezłomnym
Bitwa na Topile była jedną z największych bitew na Podlasiu, która miała miejsce 28 maja 1945r. Wieczorem 27 maja 1945r. szwadron por. Zygmunta Błażejewicza „Zygmunta” dotarł do Topiła od strony Bud. Piętnastu żołnierzy zostało zakwaterowanych w gajówce (obecnie tzw. „czternasty”- nazwa wzięła się od umiejscowienia na 14. kilometrze kolejki wąskotorowej od stacji Hajnówka) w tym zastępca dowódcy szwadronu – plutonowy Lucjan Minkiewicz „Wiktor“. W grupie kpr. Janusza Rybickiego „Kukułki” była tzw. drużyna Białoruska z dowódcą „Jastrzębiem“. Sowieci dowiedzieli się od swoich agentów, że w Puszczy Białowieskiej w rejonie Topiła rozlokował się oddział partyzantów. Wysłali z Bielska Podlaskiego grupę operacyjną NKWD. Rankiem 28 maja 1945 r. nastąpił atak na gajówkę. W trakcie bitwy zginęli kpr. pseudonim „Julek” i dowódca pseudonim „Jastrząb”.
1 marca oddaliśmy hołd poległym żołnierzom antykomunistycznego podziemia, złożyliśmy wieńce, w miejscu upamiętniającym bitwę szwadronu 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej w uroczysku Topiło. Mieliśmy zaszczyt gościć: Józefa Nowaka, Dyrektora RDLP Białystok Andrzeja, ks. Tomasza Duszkiewicza, Kapelana Leśników, ks. Zbigniewa Niemyjskiego, Dziekana Dekanatu Hajnowskiego, Dariusza Łuczaka, Generała Brygady ABW, Romana Sadokierskiego, Przewodniczącego NSZZ „Solidarność” Regionu Hajnowskiego, Grzegorza Bajko, Zastępcę Komendanta PSP Hajnówka, Artura Kaczurak, Komendanta SG Dubicze Cerkiewne, Dariusza Skirko, Nadleśniczego Nadleśnictwa Białowieża, Tomasza Gałęzia, Nadleśniczego Nadleśnictwa Browsk oraz Wojciecha Szostak Nadleśniczego Nadleśnictwa Augustów z pracownikami. Następnie wzięliśmy udział w obchodach w Nadleśnictwie Browsk, przy pomniku Danuty Siedzikówny „Inki” oraz uczestniczyliśmy we Mszy św. w kościele rzymskokatolickim pw. św. Jana Chrzciciela w Narewce.
„W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawiali się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu….” – napis zmusza do refleksji i zobowiązuje do pamięci.
tekst – Bożena Niemiec
zdjęcia – Wojciech Furmanek