Nasze serca nie zapomniały
Uroczystość upamiętniająca Polaków zamordowanych w miejscowości Paulinów i Stary Ratyniec za pomoc Żydom w czasie okupacji niemieckiej rozpoczęła Msza św. Słowa powitania skierował przedstawiciel Instytutu Pileckiego oraz proboszcz parafii ks. kan. Zbigniew Rycak. W kontekście obchodzonego święta Jezusa Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana ks. bp Piotr Sawczuk odniósł się w homilii do wyjątkowej uroczystości. ,,Przychodzi nam dziękować za świadectwo chrześcijańskiego miłosierdzia okazywanego Żydom przez mieszkańców tych stron, po likwidacji getta w Sterdyni. Jedenastu Polaków z Paulinowa i Starego Ratyńca zostało za to zabitych przez hitlerowców” – powiedział Ekscelencja. Zgodnie z obowiązującym przekazem, wiedzieli jaka grozi im za to kara, a mimo to ,,sumienie nie pozwalało im stać z boku, nie pozwalało usprawiedliwiać się strachem”. Wszyscy oni – jak podkreślił Biskup – zasługują na naszą modlitwę, pamięć i wdzięczność.
Po Mszy św. Żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej w uroczystym przemarszu poprowadzili zebranych na skwer, gdzie odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy. W ten sposób jedenastu Polaków, zamordowanych za ratowanie Żydów podczas wojny, zostało uhonorowanych. Przedstawiciele rodzin zamordowanych Polaków wyrazili wdzięczność za pamięć i zaangażowanie w upamiętnienie ich bliskich. ,,To nasi przodkowie swoją postawą pokazywali jak człowiek ma odnaleźć człowieka w drugiej osobie, narażając się na śmierć” – podkreślili Państwo Hanna i Antoni Kotowscy. Na zakończenie Pani Hanna zacytowała fragment wiersza ludowej poetki Lucyny Maksimiak pt. ,,Rapsod Poległym”:
,,Tego Pan Jezus nas nauczył,
jak postępować trzeba,
spragnionemu dać kubek wody,
głodnemu kromkę chleba,
Podróżnych przyjąć do domu,
zziębniętych, aby się ogrzali.
Za Waszą dobroć i wierność Bogu,
za to Was roztrzaskali”.
Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin odczytała list premiera Mateusza Morawieckiego, który objął wydarzenie honorowym patronatem. Głos zabrał także wiceminister zdrowia Waldemar Kraska, dyrektor Instytutu Pileckiego Wojciech Kozłowski, który przeczytał list senator Marii Koc, Wójt Gminy Sterdyń Grażyna Sikorska, Przewodniczący Rady Powiatu Sokołowskiego Jacek Odziemczyk, wicewojewoda mazowiecki Sylwester Dąbrowski oraz ks. Paweł Rytel-Andrianik, autor książki ,,Dam im imię na wieki” poświęconą Polakom, z szesnastu powiatów Podlasia i Mazowsza, ratującym Żydów. Po przemówieniach złożono wieńce oraz odsłonięto tablicę.
W uroczystości wzięły udział rodziny zamordowanych Polaków, przedstawiciele rządu, samorządu, instytucji kultury, kapłani, służby mundurowe oraz mieszkańcy. Obecność i pamięć była wyrazem hołdu złożonego polskiej ludności, która poniosła najwyższą ofiarę ratując żydowskich sąsiadów. W Sterdyni w ramach projektu „Zawołani po imieniu” upamiętnieni zostali: Franciszek Augustyniak, Zygmunt Drgas, Franciszek Kierylak, Ewa Kotowska, Józef Kotowski, Stanisław Kotowski, Marian Nowicki, Stanisław Piwko, Jan Siwiński, Zygmunt Uziębło i Aleksandra Wiktorzak.
tekst i zdjęcia – Monika Kanabrodzka
