XXXV Adwentowe granie – „Ligawki 2015” w Ciechanowcu
Od 4 do 6 grudnia w Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu odbędzie się XXXV Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich im. Kazimierza Uszyńskiego,w którym udział wezmą instrumentaliści z całej Polski oraz zagranicy.
O jednym z najstarszych instrumentów w Polsce – ligawce pierwsze wzmianki pojawiły się w 1778 roku. Pisali o niej ks. Krzysztof Kluk, Oskar Kolberg i Zygmunt Gloger.
Tradycja gry na instrumentach pasterskich, zwanych ligawkami na pograniczu Podlasia
i Mazowsza związana jest z kulturowo z okresem Adwentu. Na długich drewnianych trąbach, których dźwięk niesie się na kilka kilometrów nawoływano się bowiem na Mszę Świętą zwaną Roratami, a zwyczaj ten trwał od prawie 200 lat.
Jest on obecnie kultywowany miedzy innymi w okolicach Ciechanowca. Ligawka podlaska towarzyszy modlitwie i zadumie adwentowej. Jej dźwięk słyszalny jest podczas Adwentu i przed Pasterką w wielu miejscowościach.
Wskrzesicielem tradycji adwentowego grania był twórca i wieloletni dyrektor Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu Kazimierz Uszyński. Odnalazł on na strychu jednego z zabudowań starą ligawkę, co zainspirowało go do zorganizowania w 1974 roku pierwszego konkursu gry na tym instrumencie. Zgłosiło się wówczas trzech wykonawców. Zapragnął rozwijać go dalej, chociaż w czasach komunizmu nie było to łatwe, w związku z odniesieniem tych zwyczajów do wartości chrześcijańskich i okresu liturgicznego w Kościele.
Organizowany od trzydziestu trzech lat Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich ma na celu kultywowanie zwyczaju umiejętności grania na instrumentach pasterskich wszędzie tam, gdzie takie instrumenty i osoby na nich grające występują w Polsce oraz w krajach europejskich. Jest to doskonała możliwość zaprezentowania tradycyjnych melodii, umożliwienie nawiązania kontaktów między wykonawcami tradycyjnej muzyki pasterskiej oraz podtrzymywanie i popularyzacja gry na instrumentach pasterskich. Uczestnicy wykonują melodie charakterystyczne dla danego instrumentu pasterskiego oraz regionu, z którego pochodzą.
W konkursie uczestniczą instrumentaliści grający m.in. na mazowiecko-podlaskich ligawkach, góralskich trombitach, kaszubskich bazunach, białoruskich surmach oraz na innych instrumentach pasterskich. Każdego roku w Konkursie bierze udział ponad 150 instrumentalistów, z których około 70 to dzieci w wieku od 3 do 16 lat. W Konkursie, oprócz wykonawców z Polski, występowali już instrumentaliści z Finlandii, Meksyku, Australii, Hiszpanii, Bułgarii, Irlandii, Szkocji, Niemiec, Litwy, Słowacji, Ukrainy, Białorusi.
W jednym miejscu i czasie gromadzi różnych instrumentalistów, mówiących różnymi językami i gwarami, a pielęgnujących jedną dziedzinę kultury ludowej. Jest to wydarzenie nie tylko dla specjalistów z dziedziny etnologii, etnomuzykologii, muzyki, muzykologii, folklorystyki, ale również dla widzów zainteresowanych tradycyjną muzyką pasterską, kulturą ludową i folklorem. W czasie dwu dni trwania imprezy stwarzamy w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu doskonałą możliwość bezpośredniego kontaktu z tradycyjną muzyką i instrumentami pasterskimi z różnych regionów Polski i Europy, a nawet świata. Stał się on imprezą światową, dokumentującą związki muzyki ludowej z tradycją chrześcijańską.
W XXXV Konkursie Gry na Instrumentach Pasterskich im. Kazimierza Uszyńskiego udział wezmą instrumentaliści z Podlasia (w tym mniejszości narodowe Białorusinów oraz Litwinów), Mazowsza, Kurpi, Lubelszczyzny, Podhala, Beskidu Śląskiego, Małopolski, Wielkopolski, Kaszub. Konkurs ma zasięg międzynarodowy – spodziewamy się uczestników m.in. z Litwy, Słowacji, Ukrainy. Najliczniej reprezentowani będą instrumentaliści z Podlasia i Mazowsza grający na ligawkach. W Jury Konkursu zasiądą wybitni specjaliści z dziedziny muzykologii i etnografii.
PROGRAM
4 grudnia (piątek)
• Miejski Ośrodek Kultury w Wysokiem Mazowieckiem (ul. Ludowa 19)
– godz. 18.00 – koncert zespołu „KARPATSKA TAYSTRA” (Ukraina)
5 grudnia (sobota)
– godz. 8.00 – 10.00 – rejestracja uczestników w kategorii ligawki – dzieci i dorośli
– godz. 10.00 – 12.00 – przesłuchania w kategorii trąby – ligawki dzieci i dorośli
– godz. 12.00 – 13.00 – rejestracja w kategorii trąby (trombity, bazuny, rogi pasterskie )
– dzieci
– godz. 13.00 – 14.00 przesłuchanie w kategorii trąby – dzieci
– godz. 13.00 – 15.00 – rejestracja w kategorii trąby (trombity, bazuny, rogi pasterskie)
– dorośli
– godz. 15.00 – 16.00 – przesłuchanie w kategorii trąby – dorośli:
– godz. 15.00 – 17.00 – rejestracja w kategorii inne instrumenty pasterskie – dzieci i dorośli
– godz. 17.00 – 19.00 – przesłuchania w kategorii inne instrumenty pasterskie
– dzieci i dorośli
6 grudnia (niedziela)
– godz. 9.30 – zbiórka uczestników Konkursu przed plebanią kościoła Trójcy
Przenajświętszej w Ciechanowcu
– godz. 10.00 – Msza Św. w kościele Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu celebrowana
przez biskupa drohiczyńskiego Tadeusza Pikusa.
– godz. 11.00 -12.00 – koncert Zespołu „PLESKOTA” z Chmielna
– godz. 12.00 – Uroczyste ogłoszenie wyników Konkursu, koncert laureatów
– godz. 13.00 – Koncerty zespołów: „BACOWSKIE TRIO” (Słowacja), „PIENINY” (Polska), „KARPATSKA TAYSTRA” (Ukraina)
Patronat nad konkursem objęli: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewoda Podlaski, Marszałek Województwa Podlaskiego. Patronat duchowy sprawuje: biskup drohiczyński Tadeusz Pikus. Współorganizatorami są: Starostwo Powiatowe w Wysokiem Mazowieckiem oraz parafia Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu.
Konkurs ma charakter otwarty, uczestnicy mogą zgłaszać się osobiście do chwili rozpoczęcia w danej kategorii. Eucharystia celebrowana przez ks. bpa Tadeusza Pikusa z uczestnikami konkursu, w niedzielę 6 grudnia o godz. 10.00 będzie transmitowana na antenie Katolickiego Radia Podlasie
nota pras., ks. Artur Płachno